پهنای باند ( Bandwidth ) یکی از مفاهیم کلیدی در دنیای ارتباطات و شبکه است که اهمیت زیادی در تجربه کاربری اینترنت دارد. با توجه به پیشرفت های تکنولوژیکی، تقاضا برای پهنای باند بیشتر به دلیل افزایش استفاده از سرویس های آنلاین، بازی های ویدیویی، ویدیو های استریم و سایر خدمات وابسته به اینترنت، به طور قابل توجهی افزایش یافته است.در این مقاله، ما به بررسی مفاهیم پایه‌ای پهنای باند، انواع مختلف آن و کاربرد های مختلف آن در زندگی روزمره پرداخته‌ایم تا به شما در انتخاب سرویس اینترنت مناسب کمک کنیم.
پهنای باند چیست؟
به زبان ساده پهنای باند به میزان داده ای گفته میشود که میتوان روی یک مسیر ارتباطی در شبکه منتقل کرد. برای درک بهتر آن، حجم آبی که میتواند از یک لوله عبور کند را به خاطر بیاورید، هرچه مسیر ارتباطی یا به اصطلاح لینک ارتباطی با کیفیت تر باشد. پهنای باند بیشتر است و داده بیشتری را میتوان در هر واحد زمان منتقل کرد. همانطور که هرچه قطر لوله بزرگتر باشد آب بیشتری را منتقل میکند. لازم به ذکر است قبل از هرچیزی برای شرکت یا سازمان خود اول باید سرور یا هاست تهیه کنید. آریاسرور سرور اختصاصی همراه با ترافیک کاملا اختصاصی، پهنای باند آزاد با قدرت پردازش بالا و پشتیبانی 24 ساعته در اختیار شما گذاشته است..
واحد های اندازه گیری band width
پهنای باند را با واحد بیت بر ثانیه ( bps )، کیلوبیت بر ثانیه ( Kbps )، مگابیت بر ثانیه ( Mbps ) و گیگابیت بر ثانیه ( Gbps ) اندازه گیری میکنند. امروزه به دلیل پیشرفت لینک های ارتباطی و در نتیجه آن افزایش پهنای باند؛ واحدهای بیت بر ثانیه و کیلوبیت بر ثانیه به ندرت استفاده می‌شوند.
تفاوت سرعت و پهنای باند
عموما دو کلمه سرعت و پهنای باند بجای یکدیگر استفاده می‌شوند و برخلاف باور بیشتر مردم، سرعت اینترنت برابر با پهنای باند نیست!در مقابل پهنای باند که میزان حجم انتقال داده تعریف میشود، سرعت در شبکه و اینترنت به نرخ انتقال داده می‌گویند. مثال لوله آب را به یاد آورید، سرعت اینترنت همانند سرعتی است که آب در یک لوله جریان دارد.پس سرعت و پهنا باند در کنار همدیگر خروجی مناسب را ارائه میدهند.
عوامل موثر بر پهنای باند
عوامل مختلفی بر پهنای باند موثر هستند که از مهم ترین آنها میتوان به نوع لینک ارتباطی اشاره کرد. لینک های ارتباطی گوناگونی وجود دارند مانند فیبر نوری ، کابل های اترنت ( Ethernet ) کت 5، کت 6 و کت 7، سیم تلفن ( کابل DSL ) و حتی مسیر های بی سیم مثل امواج رادیویی. به طور کلی فیبر های نوری از پهنای باند بالاتری نسبت به بقیه موارد برخوردار است. عامل دیگری که بیشتر مشترکین خانگی اینترنت را تحت شعاع قرار می‌دهد فاصله مودم نسبت به مرکز مخابراتی است. برخلاف فیبر های نوری، کابل های مسی مثل اترنت، سیم های تلفن و حتی امواج رادیویی به دلیل وجود نویز شدید با افزایش فاصله افت کیفیت سیگنال را تجربه میکنند. به همین خاطر هرچه طول کابل و مسیر طولانی تر باشد کیفیت سیگنال کاهش پیدا میکند و پهنای باند موثر نیز کمتر میشود.
انواع پهنای باند
پهنای باند اختصاصی : زمانی که شرکت ارائه دهنده اینترنت ( ISP ) به شما تضمین دهد که هر لحظه از زمان شما قادر به ارسال و دریافت داده به میزان پهنای باندی که خریداری کرده اید باشید پهنای باند اختصاصی گفته میشود. اگر شما پهنای باند اختصاصی 250 مگابیت بر ثانیه خریداری کرده باشید. شما در تمام مدت سرویس خود قادر هستید که 250 مگابیت بر ثانیه داده منتقل کنید.
پهنای باند اشتراکی : همانطور که از اسم آن پیدا است پهنای باند بین چندین مشترک به اشتراک گذاشته میشود. مثلا اگر شما پهنای باند اشتراکی 1 گیگابیت بر ثانیه خریداری کرده باشید به این معنی است که شما میتوانید تا ماکزیمم 1 گیگابیت بر ثانیه دانلود و آپلود داشته باشید اما این امر در صورتی ممکن است که سایر مشترکین غیرفعال و یا در حال استفاده از پهنای باند نباشند.
پهنای باند متقارن : پهنای باند متقارن زمانی گفته میشود که دارای آپلود و دانلود یکسانی باشید. این پهنای باند بیشتر مورد استفاده سازمان ها و شرکت هایی است که نیاز به آپلود بالایی در کنار دانلود نیز دارند. همچنین در آریاسرور، سرور مجازی با پهنای باند متقارن و قیمت مناسب را تجربه کنید و از سرعت بالای دانلود و آپلود لذت ببرید.
پهنای باند نامتقارن : اکثر کاربران اینترنت خانگی پهنای باند نامتقارن را تجربه کرده اند. به این صورت که دارای آپلود و دانلود یکسانی نیستند. در این نوع پهنای باند حجم دانلود به مراتب بیشتر از حجم آپلود است. برای مثال یک سرویس اینترنت 8 مگابیت خانگی ممکن است 8 مگابیت دانلود و 1 الی 2 مگابیت آپلود داشته باشد
پهنای باند در شبکه های مختلف:
هر شبکه با توجه به میزان مصرف به پهنای باند خاصی نیاز دارد که به‌صورت عمومی میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
برای شبکه خانگی : از 10 مگابیت تا 1 گیگابیت
شبکه سازمانی : از 1 گیگابیت تا 10 گیگابیت
برای شبکه دیتاسنتری : از 10 گیگابیت تا 100 گیگابیت و بیشتر
شبکه موبایلی : از 10 مگابیت تا 100 مگابیت در شبکه 4G و نهایتا 10 گیگابیت در شبکه 5G و شر
شبکه دانشگاهی : از 1 گیگابیت تا 10 گیگابیت
پهنای باند مورد نیاز سرویس های مختلف:
برای تماشای ویدیو و استریم کردن تا کیفیت 4K: پهنای باندی تا 50 مگابیت کافی است.
برای بازی های آنلاین و گیمینگ : پهنای باند با توجه به نوع گیم میتواند متفاوت باشد اما پهنای باندی بین 8 تا 25 مگابیت معقول است.
وب‌گردی و مولتی مدیا : بین 8 تا 32 مگابیت.
پهنای باند یکی از مهم ترین عوامل تأثیرگذار در تجربه استفاده از اینترنت و شبکه های ارتباطی است. هرچه بیشتر باشد، حجم بیشتری از داده ها در زمان کمتری منتقل میشود که منجر به سرعت بالاتر در انتقال اطلاعات میشود. درک تفاوت های بین انواع پهنای باند، مثل پهنای باند اختصاصی و اشتراکی یا متقارن و نامتقارن، میتواند به شما کمک کند تا انتخاب بهتری در خرید سرویس اینترنت داشته باشید. همچنین، نیاز به پهنای باند در شبکه های مختلف و برای سرویس های گوناگون متغیر است و باید با توجه به نیاز های خاص خود، پهنای باند مناسب را انتخاب کنید.
سوالات متداول
پهنای باند چیست؟ پهنای باند به میزان داده‌ای گفته میشود که میتوان در یک زمان مشخص از طریق یک مسیر ارتباطی منتقل کرد. هرچه band width بیشتر باشد، داده‌های بیشتری را میتوان در زمان کمتری منتقل کرد.
تفاوت پهنای باند و سرعت اینترنت چیست؟ پهنای باند به نرخ حجم انتقال داده اشاره دارد، در حالی که سرعت اینترنت به نرخ انتقال داده یا زمان مورد نیاز برای ارسال و دریافت اطلاعات از یک نقطه به نقطه دیگر اشاره میکند.
چرا پهنای باند مهم است؟ پهنای باند بالاتر به معنی توانایی انتقال داده های بیشتر در زمان کمتر است که میتواند منجر به تجربه بهتر کاربری در هنگام مرور وب، دانلود ویدیوها، بازی‌های آنلاین و دیگر فعالیت‌های اینترنتی شود.
انواع پهنای باند کدامند؟ پهنای باند به دو دسته اصلی اختصاصی و اشتراکی تقسیم میشود. همچنین میتواند متقارن (حجم دانلود و آپلود یکسان) یا نامتقارن (حجم دانلود و آپلود متفاوت) باشد.
پهنای باند مناسب برای مصرف خانگی چقدر است؟ بسته به نیاز ها، band width 8 تا 150 مگابیت برای مصرف خانگی کافی است، اما این مقدار میتواند بسته به تعداد کاربران و فعالیت های مورد نظر متغیر باشد.